Sytuacja gospodarcza w Polsce spowodowała, że osoby prowadzące własne przedsiębiorstwa coraz częściej zawierają umowy faktoringu. Dzięki niej przedsiębiorcy niemal natychmiast uzyskują środki finansowe. Umowa faktoringu ma na celu przede wszystkim poprawę płynności finansowej przedsiębiorstwa i zarządzanie jego wierzytelnościami.
Na podstawie umowy faktoringu przedsiębiorca (faktorant) przelewa przysługujące mu wierzytelności na faktora, którym najczęściej jest bank, a faktor przekazuje faktorantowi określoną kwotę pieniężną pomniejszoną o prowizję określoną w umowie. Obecnie wyróżnia się dwa rodzaje faktoringu: właściwy (pełny) oraz niewłaściwy (niepełny).
Na podstawie umowy faktoringu właściwego (pełnego) dochodzi do całkowitego przeniesienia wierzytelności z przedsiębiorcy na faktora, co oznacza, iż w przypadku nieściągalności dłużnika faktor nie będzie mógł żądać od przedsiębiorcy zwrotu uprzednio wypłaconej kwoty. Z kolei wskutek faktoringu niewłaściwego faktor (przedsiębiorca) nie nabywa nieodwołalnie wierzytelności ponieważ w przypadku niewypłacalności dłużnika faktor może wystąpić do przedsiębiorcy z roszczeniem o zwrot uprzednio wypłaconej kwoty. Reasumując, w przypadku faktoringu właściwego ryzyko niewypłacalności ciąży na faktorze (np. banku), zaś w przypadku faktoringu niewłaściwego ryzyko to spoczywa na przedsiębiorcy).
Umowa faktoringu nie jest tożsama z cesją wierzytelności, która może być odpłatna bądź nieodpłatna, zaś faktoring jest zawsze odpłatny. Odpłatność faktoringu polega na tym, że przedsiębiorca w zamian za przeniesienie swojej wierzytelności otrzymuje ekwiwalent pieniężny.
Przedsiębiorca przy zawieraniu umowy faktoringu powinien skalkulować koszty zawarcia takiej umowy. Banki oraz inne instytucje finansowe świadczące usługi faktoringowe zazwyczaj doliczają do usługi marże, prowizje, oprocentowanie, koszty zabezpieczeń oraz inne opłaty.
Faktoring jest usługą opodatkowaną podatkiem VAT. Obowiązek podatkowy powstaje po stronie faktora (np. banku). Zgodnie z art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, a jeżeli usługa była potwierdzona fakturą, to z chwilą wystawienia faktury, nie później niż w siódmym dniu od dnia wykonania usługi. Obowiązek podatkowy nie powstaje natomiast u faktoranta (np. spółki z o.o.), gdyż umowa faktoringu jest sposobem zapłaty za wcześniej wykonane usługi lub też sprzedane towary.
