Odpowiedzialność pracownika
Pracodawca powierzył pracownikowi narzędzia budowlane (m.in. piłę spalinową, wkrętarkę i wiertarkę), które po zakończeniu prac miały być zwrócone do magazynu firmowego. Magazynier wydał je pracownikowi za pokwitowaniem. Czy pracodawca może pociągnąć pracownika do odpowiedzialności finansowej za zagubione przez pracownika narzędzia?
Sprawami odpowiedzialności materialnej pracowników zajmują się zwłaszcza art.114-127 Kodeksu pracy.
W myśl art. 124 § 1 K.p. pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:
1) pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności,
2) narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,
odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.
Pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione w § 1, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się.
Od powyższej odpowiedzialności pracownik może się uwolnić, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.
Niekiedy dochodzi do wspólnej odpowiedzialności. Zgodnie bowiem z art.125 § 1 K.p. na zasadach określonych w art. 124 pracownicy mogą przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem nieważności.
§2. Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie. Jednakże w razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.
Do odpowiedzialności określonej w art. 124-126 stosuje się odpowiednio przepisy art. 117, 121, 1211 i 122. Chodzi w nich o wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności (np. w razie przyczynienia się do szkody przez pracodawcę lub osoby trzecie) oraz o możliwość ugodowego załatwienia sprawy. Pamiętajmy jednak o tym, że stosownie do art.122 K.p., jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, wówczas jest on obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.
Upadłość konsumencka
Mam zobowiązania, których nie chcę ujawniać przy wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Liczę na to, że wierzyciel o nich zapomniał. Czy w razie mojej upadłości sąd umorzy mi zobowiązania alimentacyjne oraz te, o których celowo nie poinformuję sądu?
Zgodnie z art. 49121 Prawa upadłościowego po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
Jednak w myśl jego ust.2, nie podlegają umorzeniu zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.
Po wydaniu postanowienia o umorzeniu zobowiązań niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego dotyczącego wierzytelności powstałej przed dniem ustalenia planu spłaty wierzycieli z wyjątkiem wierzytelności wynikających z zobowiązań, o których mowa w ust. 2. Ukrywanie zobowiązań może być zatem niebezpieczne dla dłużnika. Czym innym jest bowiem ogłoszenie upadłości, a czym innym umorzenie zobowiązań. Może się zatem zdarzyć, iż sąd ogłosi upadłość dłużnika ale na późniejszym etapie nie umorzy jego zobowiązań lub wierzyciel będzie uprawniony do prowadzenia egzekucji komorniczej. Warto takie kwestie omówić z doradcą restrukturyzacyjnym, który może szczegółowo wskazać jak rozwiązać tego typu kwestie.
