Często spotykana jest sytuacja, gdy postępowanie upadłościowe zostało już wszczęte, a dłużnik spłaca nagle swoje długi. Co się wówczas dzieje z wnioskiem o ogłoszenie upadłości?
Kiedy można, a kiedy nie można cofnąć wniosku ogłoszenie upadłości
Dla każdego wierzyciela i dłużnika ważne jest, że zgłoszony w odpowiednim czasie wniosek o ogłoszenie upadłości można skutecznie cofnąć (np. podczas rozprawy lub na piśmie nie wymagającym szczególnie skomplikowanych treści). Jeżeli dzieje się tak jeszcze przed wydaniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości, i wówczas skutkuje umorzeniem postępowania. Umorzenie jest oczywistą konsekwencją faktu, iż postępowanie to nie może toczyć się bez udziału uprawnionego wnioskodawcy. Ponieważ jednak ogłoszenie upadłości wywołuje nieodwracalne skutki niezależnie od tego, czy doszło do uprawomocnienia się takiego postanowienia, cofnięcie wniosku o ogłoszenie upadłości przed jego uprawomocnieniem nie będzie już skutkowało umorzeniem tego postępowania. Tak więc z chwilą ogłoszenia upadłości wnioskodawca traci możliwość skutecznego cofnięcia wniosku, a samo postępowanie upadłościowe musi toczyć się dalej. Wynika to z natychmiastowej skuteczności postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Wnioski straszaki mogą się zemścić
Przy okazji warto wspomnieć, że w praktyce zdarzają się tzw. wnioski straszaki, którymi (na ogół wierzyciele) wnioskodawcy starają się wywrzeć presję zapłaty na swych kontrahentach (na ogół na dłużnikach). Pochopny wierzyciel składając wniosek o ogłoszenie upadłości w złej wierze może narazić się na to, iż sąd, oddalając tenże wniosek obciąży go kosztami postępowania i może nawet nakazać wierzycielowi złożyć publiczne oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie (tzn. wprost stwierdzające, że wniosek ten złożył w złej wierze). Dodatkowo w takiej sytuacji dłużnikowi i co bardzo ważne również osobie trzeciej przysługuje przeciwko wierzycielowi roszczenie o naprawienie szkody (por. art. 34 PUiN)[1].
[1] Ustawa z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze
Art. 34. 1. W przypadku złożenia przez wierzyciela wniosku w złej wierze, sąd, oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, obciąży wierzyciela kosztami postępowania i może nakazać wierzycielowi złożenie publicznego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.
2. W przypadku oddalenia wniosku wierzyciela o ogłoszenie upadłości złożonego w złej wierze, dłużnikowi, a także osobie trzeciej przysługuje przeciwko wierzycielowi roszczenie o naprawienie szkody.